Historia szkoły w Zasadnem sięga roku 1893. W tym roku po zwolnieniu dzieci z Zasadnego z obowiązku uczęszczania na naukę do budynku szkolnego w Kamienicy członkowie gminy Zasadne zobowiązali się utrzymywać dla swych dzieci szkołę prywatną. Ze składek dobrowolnych zebrano fundusz 600 koron z którego zakupiono grunt pod budynek szkolny od gospodarza Marcina Farona. Zbudowano budynek drewniany składający się z sali szkolnej i pomieszczenia dla nauczyciela, stanowiącego dwa pokoje oddzielone od części szkolnej sienią. Salę szkolną zaopatrzono w 8 ławek szkolnych i małą tablicę. Nauczycielem był chłop z Kamienicy, który uczył jedynie dzieci czytać, niektóre pisać.
W 1903 roku zapadło orzeczenie Rady Szkolnej Krajowej mianujące w Zasadem szkołę ludową jednoklasową. Rada Szkolna Krajowa mianowała w Zasadnem jako zastępcę nauczyciela panią Eugenię Ćwikowską. Po dokonaniu wpisów rozpoczęła się nauka szkolna.
W latach 1905-1910 nieustannie zmieniali się nauczyciele. Następowało przemianowanie ze szkoły do szkoły. 18 marca 1910 marca Rada Szkolna Krajowa mianowała Kingę Bazielichównę stałą nauczycielką w Zasadnem. W kolejnych latach nauczycielami szkoły były: Helena Jabłońska a później Kazimiera Januszówna.
W roku szkolnym 1939/1940 nauka rozpoczęła się 2 października. W czasie nieobecności kierowniczki szkoły, Kazimiery Januszówny, zaraz na początku wojny zginęło wiele pomocy naukowych. Budynek szkolny zamieszkiwały trzy rodziny uciekające przed działaniami wojennymi. Trwało to tylko 10 dni, do powrotu nauczycielki. Pomimo działań wojennych nauka w tutejszej szkole odbywała się normalnie. W tym roku szkolnym do szkoły uczęszczało 68 dzieci.
W roku szkolnym 1940/1941 nauka pomimo działań wojennych odbywała się normalnym cyklem. Do szkoły uczęszczało 78 dzieci. Frekwencja była niska z powodu chorób, które w tym okresie się nasiliły.
W roku szkolnym 1942/1943 nauka trwała tylko miesiąc, od 1 do 30 września, z powodu epidemii czerwonki jaka zapanowała we wsi.
Najtrudniejszym okresem dla szkoły okazał się rok szkolny 1944/1945. Nauka rozpoczęła się 20 października z powodu napadów niemieckich, które bardzo często kończyły się pacyfikacją. Zdarzało się, że dzieci razem z nauczycielką musiały uciekać ze szkoły. Bały się chodzić do szkoły, skutkiem czego zarówno frekwencja jak i wyniki nauczania były bardzo niskie. Dopiero od 1 maja 1945 lekcje zaczęły przebiegać normalnym rytmem.
W roku szkolnym 1946/47 szkołę w Zasadnem przemianowano na szkołę II stopnia ze względu na dużą ilość dzieci. Przyznano drugi etat nauczycielski, który jednak nie został obsadzony z powodu braku nauczyciela. Nauczycielka kierująca Kazimiera Faron (z panieńskiego Januszówna) pomimo tego utworzyła V klasę i samodzielnie prowadziła pięć klas. W roku szkolnym 1946/47 otynkowano budynek szkoły na zewnątrz, przebudowano piece w pokoju i kuchni, wykonano 6 ławek dwuosobowych.
W roku 1949/50 przyznany etat drugiego nauczyciela został obsadzony. Obowiązki nauczyciela objęła Michalina Grzegorzek.
Przy reorganizacji szkoły napotkano na wiele trudności. Brak było drugiej sali i mieszkania dla mianowanego nauczyciela. Uczono pięć klas w jednej sali od 8 rano do późnego wieczora. 7 stycznia 1950 roku dzieci klas V i VI rozpoczęły naukę w sali wynajętej od gospodarza Wojciecha Farona. W tym też roku wzbogacono inwentarz szkolny o 16 ławek dwuosobowych, biurka i umywalkę dla drugiej sali lekcyjnej. W roku szkolnym 1951/52 uruchomiono VII oddział i przydzielono trzeci etat nauczycielski. Wynajęto trzecią salę lekcyjną.
1 września 1952 roku nauczycielem kierującym została Helena Zoń. Obowiązki nauczycieli objęli: Zoń Stanisław oraz Dłubacz Antonina.
1 września 1953 roku obowiązki kierownika szkoły przejęła Maria Baka.
W roku 1954 podniesiono stopień organizacyjny szkoły. Wprowadzono oddziały nie łączone. Przybył czwarty etat nauczycielski objęty przez Dudek Kazimierę, która w 1956 roku została kierownikiem szkoły. Obowiązki nauczycieli w tym czasie pełnili: Dłubacz A., Majchrzak Z., Smoleń J.. W tym roku ukończono i oddano do użytku budynek gospodarczy z drewutnią.
16 grudnia 1956 roku. na zebraniu gromadzkim uchwalono i postanowiono wybudować nową szkołę. Na zebraniu obecni byli: inspektor J. Janiszewski i ksiądz Lech, który zobowiązał się ofiarować działkę pod budowę nowej szkoły. Wybrano komitet budowy.
W 1957 roku obowiązki kierownika szkoły przejęła Dłubacz Antonina. Do szkoły siedmioklasowej uczęszczało 108 uczniów.
10 grudnia podczas zebrania gromadzkiego podjęto uchwałę, że każdy mieszkaniec Zasadnego wpłaci 500 zł jako początkowy wkład na budowę szkoły. W lipcu 1958 roku dokonano lokalizacji placu pod budowę szkoły przez ekspertów z Krakowa. W marcu 1959 roku przywieziono 50 000 cegieł na nową szkołę. W roku szkolnym 1959/60 w szkole pracowało 4 nauczycieli. Kierownikiem była Antonina Łacny (z panieńskiego Dłubacz). Uczyło się 120 dzieci w 7 oddziałach. Ze względu na brak czwartej sali lekcyjnej nauka odbywała się na trzy zmiany.
W roku 1960 na miejsce nauczycielki Smoleń przyszedł Franciszek Łacny, były komendant MO w Kamienicy. W szkole prowadzone było w tym okresie kółko taneczne przez nauczycielkę Słowik oraz majsterkowania przez pana Łacnego.
W roku 1963 szkoła dzięki staraniom pana Łacnego otrzymała telewizor i komplet szafkowy do zajęć praktycznych oraz maszynę do szycia. Młodzież szkolna tego okresu brała aktywny udział w pracach społecznych. Uczniowie starszych klas pracowali przy przebudowie i remoncie drogi zasadniańskiej, jak również w lesie przy zadrzewianiu i rozwieszaniu karmników dla ptaków. Pieniądze przeznaczono na Społeczny Fundusz Budowy Szkół.
Od roku 1965 funkcję kierownika szkoły przejął Franciszek Łacny.
W roku szkolnym 1966/67 rozpoczęto realizację ośmioletniej szkoły podstawowej. Szkoła posiadała pięciu nauczycieli. Przy przydziale 196 godzin lekcyjnych, ośmiu klasach i trzech izbach lekcyjnych nauka rozpoczynać musiała się o godzinie 8 rano a kończyć o 20. Ze względu na bardzo trudne warunki lokalowe dobudowano salę lekcyjną, magazyn na pomoce i na opał oraz ubikacje.
W maju 1967 roku Przedsiębiorstwo Budowlane Podhale przystąpiło do budowy szkoły w Zasadnem. W marcu 1968 przystąpiono do ogrodzenia działki szkolnej siatką.
Rok szkolny 1968/69 rozpoczęto w nowym budynku szkolnym. 8 grudnia 1968 roku dokonano oficjalnego otwarcia budynku szkolnego.
28 stycznia 1970 r. Prezydium Wojewódzkie Rady Narodowej w Krakowie Kuratorium Okręgu Szkolnego dla województwa krakowskiego i miasta Krakowa nadało Szkole Podstawowej w Zasadnem imię Marii Konopnickiej.
W 1984 roku Krakowskie Przedsiębiorstwo instalacji sanitarnych rozpoczęło prace instalacyjne CO w szkole w Zasadnem. Koszty instalacji zostały pokryte przez organizatora kolonii letnich w tutejszej szkole Krakowskie Zakłady Przemysłu Spirytusowego„Polmos” .
W roku1986 na emeryturę odeszli bardzo zasłużeni dla Zasadnego Antonina i Franciszek Łacni. Pani Łacna przepracowała w szkole 35 lat a pan Łacny 28 i w tym przez 22 lata pełnił funkcję kierownika a następnie dyrektora szkoły. Byli to ludzie, którzy bezinteresownie angażowali się w akcje rozwoju gospodarczego i kulturalnego wsi i regionu. Byli pionierami postępu. Osiągnięcia działalności społecznej pana Łacnego to:
- Remont starego budynku szkoły.
- Elektryfikacja wsi w 1963 roku.
- Uruchomienie małej elektrowni wodnej na potoku Zasadne, która zasilała energią elektryczną szkołę i 9 najbliższych domów.
- Starania o umieszczenie budowy szkoły w planie państwowym i zrealizowanie budowy w roku 1968.
- Instalacja telefonu.
- Pan Łacny przez 6 kadencji był radnym Gminnej Rady Narodowej w Kamienicy
Nowe obowiązki dyrektora szkoły w Zasadnem objął Tadeusz Wąchała i pełnił je do roku 1992.
1 września 1992 roku funkcję dyrektora szkoły objęła mgr Maria Augustyn.
Ze względu na bardzo zły stan budynku szkolnego, szczególnie pokrycia dachowego pani dyrektor zwróciła się o pomoc do mieszkańców wsi w remoncie budynku. Powołano Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły. Każda rodzina zobowiązała się dostarczyć 1-2 sztuki drzewa. Kuratorium przeznaczyło na remont kwotę 6 mln złotych. 20 maja rozpoczęto prace remontowe budynku szkolnego, prace trwały do 10 listopada roku następnego. Zmieniono okrycie dachowe. W czerwcu 1994 roku wymalowano budynek z zewnątrz i wewnątrz.. Wybudowano również śmietnik i wiatrołap do części mieszkalnej budynku.
1 stycznia 1996r. organem prowadzącym szkoły podstawowe zostały gminy. Szkoła Podstawowa w Zasadnem podlega administracyjnie Gminie Kamienica. Reforma oświaty z roku 1999 wprowadziła sześcioletnie szkoły podstawowe. Absolwenci naszej szkoły uczęszczają do gimnazjum w Kamienicy.
Od roku 2007/2008 funkcję dyrektora szkoły pełni mgr Bożena Gierczyk.
Agata Dudzik
Bibliografia:
- W. Pierzga, 700 lat Kamienicy Gorczańskiej, Kamienica 1997r
- Kronika szkoły w Zasadnem.